Σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο συνεδριάσεων των διαρκών επιτροπών της Βουλής των Ελλήνων (www.hellenicparliament.gr/Koinovouleftikes-Epitropes/Evdomadiaio-Deltio), το υπό κατάθεση προσχέδιο νόμου για το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας θα συζητηθεί, σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 7 του Κανονισμού της Βουλής (www.hellenicparliament.gr/Vouli-ton-Ellinon/Kanonismos-tis-Voulis/article-36/), στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων την Τετάρτη 28-07-2010 στην Αίθουσα “Προέδρου Δημητρίου Γεωρ. Παπασπύρου” στις 10:00.
Το ενημερωτικό σημείωμα του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προς την Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων (www.hellenicparliament.gr/UserFiles/7f4d3181-8c97-4d49-8212-57bdfe7ff860/επανασύσταση%20ΣΕΠΕ.pdf) θέτει τέσσερις κατηγορίες θεμάτων:
1. Ανθρώπινο Δυναμικό
2. Διοικητική διάρθρωση.
3. Ενοποίηση υπηρεσιών.
4.Νομοθετικές πρωτοβουλίες σχετικά με το Σ.ΕΠ.Ε.
Η άποψη της ΟΣΥΠΕ εκφράστηκε στη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στις 22-07-2010 σε κοινή εισήγηση με με τον Σύλλογο Υπαλλήλων Υπουργείου Εργασίας (www.osype.gr/omo/files/OSYPE_NOMOPARASKEYASTIKH_22_07_10.doc).
Συνοπτικά αναφέρουμε:
Α. Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό:
Σημαντικό μέρος των προβλημάτων του Σ.ΕΠ.Ε. οφείλεται αποκλειστικά στην έλλειψη προσωπικού. Το ζήτημα, όμως, δεν είναι απλώς η κάλυψη των κενών οργανικών θέσεων αλλά η κάλυψή τους και με το κατάλληλο προσωπικό. Για Επιθεωρητές Εργασίας, χρειαζόμαστε πτυχιούχους ΠΕ και ΤΕ, με αρκετά χρόνια υπηρεσίας μπροστά τους, και σε περίπτωση μετάταξης από άλλες υπηρεσίες, μόνο δημοσίους υπαλλήλους, καθώς έτσι προβλέπεται από την 81 ΔΣΕ και το Ν.2639/98.
Έτσι, όσον αφορά την κάλυψη θέσεων με μετατάξεις από άλλες υπηρεσίες, δεν είναι δόκιμη η μετάταξη υπαλλήλων κατηγοριών ΠΕ και ΤΕ ιδιωτικού δικαίου εάν δεν μπορούν να γίνουν Επιθεωρητές Εργασίας.
Β. Όσον αφορά τη διοικητική διάρθρωση:
Η πρότασή μας για την Επιθεώρηση Εργασίας βασίζεται στην βασική αρχή ότι οι υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας, Κεντρική Υπηρεσία και Περιφερειακές, επιβάλλεται να είναι σφιχτά εναγκαλισμένες, αλληλένδετες και αλληλέγγυες.
Με το παραπάνω σκεπτικό προτείνουμε για την καλύτερη λειτουργία του Συστήματος Επιθεώρησης Εργασίας αλλά και όλου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και κυρίως για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και των εργαζομένων αυτής της χώρας το ακόλουθο διοικητικό σχήμα:
1. Το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας με Επικεφαλής τον Ειδικό Γραμματέα να υπαχθεί στo Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
2. Στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας να υπάρχουν μόνο δύο κεντρικές Διευθύνσεις (Προγραμματισμού και Συντονισμού Κοινωνικής Επιθεώρησης και Προγραμματισμού και Συντονισμού Τεχνικής και Υγειονομικής Επιθεώρησης). Η σημερινή Διεύθυνση Διοικητικής και Τεχνικής Στήριξης προτείνουμε να καταργηθεί. Με αυτόν τον τρόπο μειώνεται η γραφειοκρατική διαδικασία και το Σώμα επικεντρώνεται στον εκτελεστικό του ρόλο.
3. Να επανασυσταθεί η Διεύθυνση Ε1 του Υπουργείου Εργασίας με αντικείμενο την ενημέρωση και τη διαχείριση μιας Ηλεκτρονικής Βάσης Δεδομένων – Τράπεζας Πληροφοριών η οποία θα περιέχει το σύνολο των διατάξεων της εργατικής Νομοθεσίας και τις θέσεις που διαχρονικά έχει λάβει το Υπουργείο μας πάνω σε αυτές. Το υλικό αυτό θα είναι διαθέσιμο στους υπαλλήλους της Κεντρικής Υπηρεσίας και του Σ.ΕΠ.Ε. αλλά και σε πολίτες, εργαζόμενους και εργοδότες. Έτσι κερδίζουμε εργατοώρες στην πληροφόρηση του κοινού και πετυχαίνουμε την ομοιόμορφη εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας. Σε αυτή τη Διεύθυνση προτείνουμε να ενταχθεί και το Τμήμα Εξυπηρέτησης του Πολίτη καθώς και ο τετραψήφιος τηλεφωνικός αριθμός πληροφόρησης. Αυτή η υπηρεσία θα είναι κάθετα μηχανογραφημένη με τις υπηρεσίες της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου και του Σ.ΕΠ.Ε.
Οι προβληματισμοί μας για την μετατροπή του Σ.ΕΠ.Ε. σε Γενική Γραμματεία είναι οι ακόλουθοι:
1. Εάν το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας μετατραπεί σε Γενική Γραμματεία χάνει την ιδιότητά του ως Σώμα, τόσο σύμφωνα με τις διατάξεις περί Κυβερνητικών Οργάνων, όσο και επί της ουσίας στον τρόπο λειτουργίας του. Αυτό σημαίνει την απώλεια της ευελιξίας του και τη μετατροπή του σε γραφειοκρατικό μηχανισμό.
2. Με τη μετατροπή του Σ.ΕΠ.Ε. σε Γενική Γραμματεία δημιουργούνται κατ’ ουσία δύο παράλληλες υπηρεσίες δηλαδή το Υπουργείο Εργασίας από τη μια και η Γενική Γραμματεία από την άλλη με όλες τις προφανείς αδυναμίες του εγχειρήματος δηλαδή αλληλοεπικαλύψεις, ξεχωριστές δομές, απαίτηση περισσότερου ανθρώπινου δυναμικού. Εάν σε αυτό το σχήμα προσθέσουμε και την ύπαρξη της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων τότε οδηγούμαστε στη δημιουργία τριών μικρών Υπουργείων στο χώρο μας με αύξηση της γραφειοκρατίας και επιπτώσεις στην εξυπηρέτηση του πολίτη.
3. Για τη λειτουργία του Σ.ΕΠ.Ε. ως Γενική Γραμματεία θα απαιτηθεί επιπλέον η δημιουργία Διευθύνσεων και Τμημάτων, πράγμα το οποίο θα προκαλέσει αύξηση των διοικητικών και λειτουργικών δαπανών σε εποχές που απαιτείται περιορισμός των δαπανών αυτού του είδους. Πέραν τούτου, η κυβερνητική πολιτική είναι στην κατεύθυνση περί συνένωσης και καθετοποίησης των Δημοσίων Υπηρεσιών και των Υπουργείων και όχι στη δημιουργία νέων Γενικών Γραμματειών. Ήδη το Υπουργείο Εργασίας έχει τρεις (3) Γενικές Γραμματείες και πέντε (5) Γενικές Διευθύνσεις και δεν βλέπουμε σε τι καλύτερο θα βοηθήσει η Επιθεώρηση Εργασίας να λειτουργήσει ως τέταρτη Γενική Γραμματεία με την προσθήκη και άλλων Γενικών Διευθύνσεων σε ένα Υπουργείο που έχει περίπου 1500 άτομα προσωπικό μαζί με την Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
4. Η πρόταση υπαγωγή της Γενικής Διεύθυνσης Συνθηκών του Υπουργείου Εργασίας στο Σ.ΕΠ.Ε. για να μπορεί αυτό να σταθεί ως Γενική Γραμματεία έχει την εξής παρενέργεια: Την κατ’ ουσία διάλυση του Υπουργείου επειδή το Υπουργείο Εργασίας πέραν της Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης έχει δύο Γενικές Διευθύνσεις επιτελικές οι οποίες ασχολούνται με το επιχειρησιακό και όχι με το διοικητικό σκέλος του Υπουργείου. Η μια είναι η Γενική Διεύθυνση Εργασίας και η άλλη είναι η Γενική Διεύθυνση Συνθηκών. Δηλαδή μένει το Υπουργείο μόνο με τη Γενική Διεύθυνση Εργασίας σε επιτελικό και νομοθετικό σκέλος. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι καμία υπηρεσία του Υπουργείου δεν θα ασχολείται με τα θέματα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία σε νομοθετικό επίπεδο. Πέρα από αυτά προκύπτει το ερώτημα πως μια επιτελική υπηρεσία εντάσσεται σε ένα όργανο που είναι από τη φύση τους εκτελεστικό, όπως είναι το Σ.ΕΠ.Ε.;
Γ. Όσον αφορά την ενοποίηση των υπηρεσιών (Σ.ΕΠ.Ε. – ΕΥΠΕΑ – ΥΠΕΔΥΦΚΑ):
1. Η Επιθεώρηση Εργασίας λειτουργεί με βάση την 81 ΔΣΕ, η οποία έχει κυρωθεί από τη χώρα μας με τον Ν. 3249/55 και η οποία προβλέπει το πώς και με ποιες αρμοδιότητες πρέπει να λειτουργεί το σύστημα Επιθεώρησης Εργασίας. Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 2, παρ. 1 αυτής, οι Επιθεωρητές Εργασίας είναι επιφορτισμένοι να εξασφαλίζουν την εφαρμογή των νομίμων διατάξεων περί όρων εργασίας και προστασίας των εργαζομένων. Η ΥΠΕΔΥΦΚΑ, είναι αρμόδια για τον έλεγχο των ιατροφαρμακευτικών δαπανών των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και η ΕΥΠΕΑ για τον έλεγχο της ανασφάλιστης εργασίας. Όπως γίνεται αντιληπτό από την παράθεση των παραπάνω αρμοδιοτήτων, ουδεμία συνάφεια προκύπτει μεταξύ των τριών υπηρεσιών.
2. Η 81 ΔΣΕ στο άρθρο 3, ορίζει ότι στην περίπτωση που ανατίθενται στους Επιθεωρητές Εργασίας και άλλα, επιπλέον καθήκοντα θα πρέπει αυτά να μην παρακωλύουν την απρόσκοπτη άσκηση των βασικών τους καθηκόντων. Βεβαίως, και θα ήταν παράλειψη εάν δεν αναφέραμε στο σημείο αυτό ότι σύμφωνα με τον Ν.2639/98 προστέθηκε στις αρμοδιότητες της Επιθεώρησης Εργασίας η αρμοδιότητα της αμέσου ενημέρωσης του ασφαλιστικού φορέα σε περίπτωση διαπίστωσης παράβασης της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Η θεσμοθέτηση αυτής της αρμοδιότητας υπαγορεύτηκε από την ανάγκη λήψης μέτρων για την παράνομη απασχόληση και την εισφοροδιαφυγή, αλλά είναι άλλης τάξεως θέμα στα πλαίσια του ελέγχου για την εφαρμογή των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας να ελέγχουμε παράλληλα και την ανασφάλιστη εργασία και άλλο να ενσωματωθεί το ελεγκτικό έργο του ΙΚΑ στην Επιθεώρηση Εργασίας.
3. Είναι προφανές, ότι με την τυχόν ενσωμάτωση της ΥΠΕΔΥΦΚΑ και της ΕΥΠΕΑ στην Επιθεώρηση Εργασίας, αλλοιώνεται η φύση και ο χαρακτήρας της Επιθεώρησης Εργασίας, με αντικείμενα διάφορα αυτών που ορίζει η 81 ΔΣΕ.
4. Πέραν τούτων κατά την άποψή μας εδώ δημιουργείται και ένα πρόβλημα με το ΙΚΑ. Το ΙΚΑ είναι ένας αυτοδιοικούμενος οργανισμός του οποίου τα έσοδα προέρχονται εν πολλοίς από τις εισφορές των εργοδοτών και των εργαζομένων και πρέπει να έχει σύστημα ελέγχου της λειτουργίας του και των εσόδων του. Εδώ λοιπόν τίθεται ένα ερώτημα: Πώς θα στερήσεις από αυτόν τον οργανισμό με τα παραπάνω χαρακτηριστικά τη δυνατότητα να ελέγχει τα έσοδά του, αποκόπτοντας από αυτόν τον μισό του ελεγκτικό μηχανισμό που είναι η ΕΥΠΕΑ;